Udruženje Triglav se svojim božićnim kolačem predstavilo na Festivalu božićnog kolača „Česnica 2024“ koji je održan 14.12.2024. godine u Muzeju Republike Srpske.
Ovaj festival organizuje Udruženje građana Kancelarija za kulturnu diplomatiju iz Beograda i jedinstven je format manifestacije u regionu koji spaja lokalna udruženja žena koje praktično, svojim rukama i umijećem čuvaju i njeguju tradiciju i kulturnu baštinu sa muzejima koji sistemski rade na očuvanju i istraživanju kulturnog nasljeđa. Naime, Festival „Česnica 2024“ je dio šire inicijative pod istim imenom, koja se sprovodi ove godine u pet gradova i dvije države. Manifestacija je već sprovedena u Zrenjaninu, Kragujevcu i Negotinu, a nakon Banje Luke, festival će biti održan i u Loznici.
Nakon svečanog dijela u kojem su se prisutnima obratili direktor Muzeja Republike Srpske, Davor Strika, savjetnik predsjednika Republike Srpske, Marko Romić, predstavnica Grada Banjaluka Nevena Blagojević Podrić, kao i predstavnik Turističke organizacije Banja Luka, Davor Kasapović, prisutni su imali priliku obići štandove na kojima su bili izloženi obredni hljebovi, kolači i razne druge delicije.
Na banjalučkoj ČESNICI izlagala su lokalna udruženja iz Doboja, Кotor Varoša, Velike Ilove, Prnjavora, Prijedora, Drinića, Banje Luke, Bosanskog Petrovca. Na manifestaciji su, osim pobrojanih udruženja učestvovala i udruženja nacionalnih manjina Grada Banja Luka i to Crnogoraca, Italijana, Ukrajinaca i Slovenaca.
Naše Udruženje se predstavilo obrednim božićnim kruhom “poprtnik”. Naziv poprtnik dolazi od slovenačke riječi prt i ukazuje da je ovaj kruh bio prekriven stolnjakom sve dok nije podijeljen porodici i stoci na Tri kralja, 6. januara. Nekada su svima koji su posjećivali slovenački dom oko Božića služili poprtnik. Mladi samci su to koristili da posjete djevojke, jer je onaj ko proba devet različitih poprtnika trebalo da se oženi sledeće ili iste godine.
Bila je ovo dobra prilika za očuvanje nematerijalnog i materijalnog kulturnog nasljeđa te smo iskoristili priliku da slavimo zajedništvo i porodicu, a kolač česnica je upravo simbol toga.
U okviru Festivala održana su i predavanja na temu etnologije i simbola obrednog hljeba, česnice i slavskog kolača kod srpskog naroda u Republici Srpskoj.
Ana Marjanović
