Filološki fakultet Univerziteta u Banjoj Luci bio je 10. decembra 2021. godine domaćin međunarodnog naučnog skupa pod nazivom Slovenci u Bosni i Hercegovini u 20. i 21. stoljeću: jezička, kulturna i ekonomska pitanja i međusobna povezanost.
O potomcima slovenačkih iseljenika i očuvanju slovenačkog jezika u Bosni i Hercegovini govorili su predavači iz Slovenije i Bosne i Hercegovine. Konferencija je bila dio bilateralnog projekta koji je finansirala Javna istraživačka agencija Republike Slovenije. Projekat, čiji je cilj saznati više o iseljavanju Slovenaca u Bosnu i Hercegovinu, započeo je konferencijom u Banjoj Luci, a završit će se 2023. godine konferencijom u Ljubljani.
Projekt vodi dr. Marijanca Ajša Vižintin iz Instituta za slovenačko iseljeništvo i migracije Naučno-istraživačkog centra Slovenačke akademije nauka i umjetnosti i dr. Biljana Babić sa Filološkog fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci. Učesnike konferencije je na početku pozdravio dr Dalibor Kesić sa Univerziteta u Banjoj Luci, Igor Kotjelnikov iz Ministarstva prosvjete i kulture Republike Srpske, predstavnica Udruženja Slovenaca Triglav Nataša Kajmaković i rukovodioci projekta dr Biljana Babić i dr Marijanca Ajša Vižintin. Učenik banjalučke Muzičke škole oduševio nas je svojom muzikom na harmonici.
Program je bio podijeljen u tri dijela. U prvom, dr. Marijanca Ajša Vižintin predstavila je migraciju iz Slovenije u Bosnu i Hercegovinu i društveno umrežavanje. Mnogi ne znaju da su Slovenci sredinom 19. stoljeća odlazili u Bosnu i Hercegovinu na sezonske poslove. Dr Dragomir Kozomara i dr Dijana Crnjak opisali su fonetske karakteristike govora slovenačkog stanovništva u okolini Banje Luke. Istraživali su u Slatini, pa su istakli značaj Slovenaca koji su se u ova mjesta počeli naseljavati prije stotinu godina. Mag. Ljiljana Potkonjak Panić i Anđela Babić recenzirale su banjalučku štampu između dva svjetska rata i tražile tekstove o slavnim Slovencima. Dr Biljana Babić je napisala naslove knjiga na slovenačkom jeziku i prevode sa slovenačkog iz elektronskog kataloga Narodne i univerzitetske biblioteke Republike Srpske. Također je istakla dvojezične i višejezične knjige. Udruženje Slovenaca Triglav Banja Luka pominjalo se kao značajan izdavač radova slovenačkih autora na slovenačkom i srpskom jeziku.
Drugi dio programa bio je namijenjen dodatnoj nastavi na slovenačkom jeziku, a treći na slovenačkom na stranim univerzitetima. Konferencija je bila hibridna, neki govornici su govorili uživo, drugi su snimili svoj doprinos. Eva Jurman iz Zavoda za školstvo Republike Slovenije predstavila je važnost dodatne nastave slovenačkog jezika, mag. Barbara Hanuš, koja je devet godina predavala u Bosni i Hercegovini, pokazala je materijale i oblike poticanja učenika na čitanje. Također dr. Boris Kern govorio je o zanimljivim materijalima i udžbenicima za učenje slovenačkog kao drugog i stranog jezika, te opisao stanje i perspektive nastave slovenačkog jezika na stranim univerzitetima. Svoj rad predstavila je dr Janja Vollmaier Lubej, lektorica slovenačkog jezika na Univerzitetu u Banjoj Luci. Lektorat radi od školske 2018/2019. godine kao izborni i fakultativni predmet, a interesovanje za učenje slovenačkog jezika je veliko.
Konferencija je završena predavanjem dr. Jerneja Mlekuža. Zanimljivo je naslovio svoj doprinos Bratstvo i...: šljivovica i banalni nacionalizam u socijalističkoj Jugoslaviji. Ima još mnogo oblasti koje vrijedi istražiti, a bilateralni projekat je prilika za razmjenu iskustava i novih oblika umrežavanja.
Barbara Hanuš
Prevod Ana Marjanović
